STRONA G£ÓWNA

ZA GRANIC¡

MINIGALERIA

MAPKI

KSIÊGA GO¦CI

KONTAKT
BARANÓW SANDOMIERSKI

BARCIANY

BARDO ¦L¡SKIE

B¡KOWA GÓRA

BESIEKIERY

BÊDZIN

BIERUTÓW

BIESTRZYKÓW

BOBOLICE

BOBROWNIKI

BODZENTYN

BOLESTRASZYCE

BOLKÓW

BORYS£AWICE ZAMKOWE

BROCHÓW

BRODNICA

BRZEG

BUKOWIEC

BYDLIN

BYSTRZYCA K£ODZKA

CHÊCINY

CHOJNICA

CHOJNIK

CIECHANÓW

CIESZÓW

CIESZYN

CZARNY BÓR

CZERNA

CZERNINA

CZERSK

CZÊSTOCHOWA

CZOCHA

CZORSZTYN

D¡BROWA

D¡BRÓWNO

DRZEWICA

DZIA£DOWO

DZIERZGOÑ

FREDROPOL (KORMANICE)

GDAÑSK

GI¯YCKO

GLIWICE

G£OGÓW

GNIEW

GNIEWOSZÓW Z.SZCZERBA

GOLUB-DOBRZYÑ

GO£AÑCZ

GOLCZEWO

GO£UCHÓW

GO¦CISZÓW

GÓRA

GRODZIEC

GRÓDEK

GRUDZI¡DZ

GRZÊDY

GRZMI¡CA z.ROGOWIEC

INOW£ÓDZ

JANOWICE WIELKIE z.BOLCZÓW

JANOWIEC

JAWOR

JEZIORO GÓRECKIE

KAMIENIEC Z¡BKOWICKI

KAMIENNA GÓRA

KARPNIKI

KAZIMIERZ DOLNY

KÊTRZYN

KÊTRZYN - KO¦CIÓ£

KIELCE

KLICZKÓW

K£ODZKO

KO£O

KONARY

KONIN-GOS£AWICE

KORZKIEW

KOWALEWO POMORSKIE

KO¬MIN WLKP.

KÓRNIK

KRAKÓW

KRAPKOWICE

KRAPKOWICE - OTMÊT

KRASICZYN

KRÊPCEWO

KRUSZWICA

KRZY¯NA GÓRA

KRZY¯TOPÓR

KSI¡¯ WIELKI

KUROZWÊKI

KWIDZYN

LEGNICA

LIDZBARK WARMIÑSKI

LIPA

LUBIN

LUTOMIERSK

£AGÓW

£ÊCZYCA

£OWICZ

MAJKOWICE

MALBORK

MA£A NIESZAWKA

MIÊDZYLESIE

MIÊDZYRZECZ

MIRÓW

MOKRSKO

MOSZNA

MSTÓW

MUSZYNA

MY¦LENICE

NAMYS£ÓW

NIDZICA

NIEDZICA

NIEMCZA

NIEMODLIN

NIEPO£OMICE

NOWY S¡CZ

NOWY WI¦NICZ

ODRZYKOÑ

OGRODZIENIEC (PODZAMCZE)

OJCÓW

OLE¦NICA

OLSZTYN (JURA)

OLSZTYN (WARMIA)

OLSZTYNEK

O£AWA

O£DRZYCHOWICE K£ODZKIE

OPOCZNO

OPOLE GÓRKA

OPOLE OSTRÓWEK

OPORÓW

OSSOLIN

OSTRʯNIK

OSTRÓDA

OSTRÓW LEDNICKI

OTMUCHÓW

PABIANICE

PANKÓW

PASTUCHÓW

PIESKOWA SKA£A

PIOTRKÓW TRYBUNALSKI

PIOTRKÓW-BYKI

PIOTROWICE ¦WIDNICKIE

P£AKOWICE

P£OCK

P£ONINA

P£OTY

PODZAMCZE z.OGRODZIENIEC

PODZAMCZE PIEKOSZOWSKIE

POKRZYWNO

PO£CZYN-ZDRÓJ

POZNAÑ

PRABUTY

PROCHOWICE

PROSZÓWKA z.GRYF

PRZEMY¦L

PRZEWODZISZOWICE

PSZCZYNA

PYZDRY

RABSZTYN

RACI¡¯EK

RAD£ÓWKA

RADOM

RADZIKI DU¯E

RADZYÑ CHE£MIÑSKI

RAJSKO

RAKOWICE WIELKIE

RATNO DOLNE

RAWA MAZOWIECKA

RESKO

ROGÓW OPOLSKI

RO¯NÓW ZAMEK DOLNY

RO¯NÓW ZAMEK GÓRNY

RYBNICA

RYBNICA LE¦NA

RYCZÓW

RYDZYNA

RYTWIANY

RZ¡SINY

SANDOMIERZ

SANOK

SIEDLÊCIN

SIEDLISKO

SIERADZ

SIERAKÓW

SIEWIERZ

SMOLEÑ

SOBKÓW

SOBOTA

SOCHACZEW

SOSNOWIEC

SREBRNA GÓRA

STARA KAMIENICA

STARE DRAWSKO

STARY S¡CZ

STRZELCE OPOLSKIE

SULEJÓW

SZAMOTU£Y

SZCZECIN

SZTUM

SZUBIN

SZYD£ÓW

SZYMBARK

¦CINAWKA GÓRNA

¦WIDWIN

¦WIEBODZIN

¦WIECIE n.WIS£¡

¦WIECIE k.LE¦NEJ

¦WINY

TORUÑ

TORUÑ z.DYBÓW

TUCZNO

TYNIEC

UDÓRZ

UJAZD k.TOMASZOWA

UJAZD KRZY¯TOPÓR

UNIEJÓW

URAZ

WA£BRZYCH z.KSI¡¯

WA£BRZYCH z.STARY KSI¡¯

WA£BRZYCH z.NOWY DWÓR

WARSZAWA z.KRÓLEWSKI

WARSZAWA z.UJAZDOWSKI

W¡BRZE¬NO

WENECJA

WÊGIERKA

WÊGORZEWO

WIELICZKA

WIELKA WIE¦

WIERZBNA

WITKÓW

WLEÑ

WOJNOWICE

WOJS£AWICE

WROC£AW

WROC£AW LE¦NICA

WYSZYNA

ZAGÓRZ

ZAGÓRZE ¦L¡SKIE

ZA£U¯

Z¡BKOWICE ¦L¡SKIE

ZB¡SZYÑ

Z£OTORIA k.TORUNIA

¬RÓD£A

¯AGAÑ

¯ARY

¯ELAZNO

¯MIGRÓD


IMG BORDER=1 style=

ZAMEK W ¦WIEBODZINIE, DZI¦ TO JU¯ TYLKO OPUSZCZONA RUINA



amek w ¦wiebodzinie zosta³ zbudowany u schy³ku XIII lub na pocz±tku XIV stulecia przez nieznanego fundatora, którym prawdopodobnie by³ jeden z ksi±¿±t ¶l±skich. Z roku 1329 pochodzi pierwsza wzmianka o warowni wymieniaj±ca civitas ad castrum Swibzin jako w³asno¶æ ksiêcia ¿agañskiego Henryka IV. W XIV wieku na zamku zamieszkiwa³y wdowy ksi±¿ê­ce, s³u¿y³ on tak¿e jako centrum admi­nistracyjne dla wschodniej Brandenburgii z jej maj±tkami ziemskimi i prawami. W XV stuleciu na krótko przeszed³ w zastaw zakonu joannitów z £agowa i przypuszczalnie w tym czasie zosta³ rozbudowany.


Nazwa miasta notowana by³a w ¼ród³ach historycznych pierwotnie jako Schwibussen (1251). Termi­no­logia s³owiañska w formie utrwalonej na pi¶mie pojawi³a siê w XIV wieku i obejmowa³a zarówno Swebo­sin (1302), Swibzin (1329), Svebusin (1334), jak i Sweboczyn (1352). Przyjmuje siê, ¿e okre¶lenia te po­chodz± od s³owa ¶wieboda, oznaczaj±cego swobodê lub bogactwo. Niemiecka nazwa miasta jest adaptacj± fonetyczn± nazwy s³owiañskiej.



WIDOK MIASTA NA RYCINIE BRAUNA Z 1618 ROKU, ZAMEK WIDOCZNY PO LEWEJ STRONIE


a prze³omie XV i XVI wieku na zamku zasiedli komendanci i staro¶ci okrêgu, w¶ród któ­rych do najbardziej zas³u¿onych dla miasta nale¿eli przedstawiciele rodziny von Kno­bel­sdorff, kolejno: Sebastian, Johan Georg, Caspar Sigismund i Maksymilian, inicjator przebu­dowy gotyckiego gmachu na renesansow± rezydencjê. Starostowie uwa¿ani byli za namiestników królewskich, za¶ ich prerogatywy równowa¿ne by³y do kasztelañskich. Przez pewien czas posiadali oni w³adzê zwierzchni± nie tylko nad ¶wiebodziñskim magistratem, ale te¿ nad ³aw± s±downicz± i cechami rzemie¶lników. Po zniszczeniach wojny trzydziestoletniej Caspar Sigismund Knobel­sdorff przebudowa³ warowniê, któr± w roku 1699 przejê³y w ramach zastawu cysterki z podwroc­³awskiej Trzebnicy. Od tego wydarzenia zamek zacz±³ stopniowo traciæ swój obronny charakter staj±c siê centrum administracyjnym latyfundiów cysterskich.


PANORAMA WERNHERA Z PO£OWY XVIII STULECIA, ZAMEK W GÓRNYM PRAWYM ROGU


ZAMEK W PO£OWIE XVIII WIEKU, RYCINA WERNHERA


olejne zmiany w³asno¶ciowe warowni, równie¿ jej funkcji i formy, nast±pi³y w wieku XIX. Najpierw najstarsza, gotycka czê¶æ zamku przesz³a w rêce Gustawa Kramma, w³a¶­ci­ciela firmy buduj±cej liniê kolejow± z Marchii do Wielkopolski. Nastêpnie, w 1868 roku, miasto kupi³o od niego obiekt, by w roku 1896 przekazaæ go siostrom boromeuszkom, które urz±dzi³y w nim szpital, szko³ê katolick± oraz przedszkole. Dla potrzeb nowych oddzia³ów w latach 30. XX wieku dostawiono nowe skrzyd³a szpitalne i po³±czono je ³±cznikiem ze starymi murami, nieod­wracalnie zacieraj±c tym samym historyczny uk³ad za³o¿enia. Po zakoñczeniu 2. wojny ¶wiatowej w dawnym zamku przez krótki okres funcjonowa³ Caritas, a od 1946 swoj± siedzibê mia³ tutaj o¶rodek sanatoryjny. W tym czasie czê¶æ zespo³u obejmuj±ca mieszkania personelu oraz kaplicê zosta³a opuszczona i popad³a w ruinê. Rozpoczête w 1984 roku prace remontowe przerwano wraz z upadkiem starego systemu w roku 1989.


PANORAMA MIASTA Z ZAMKIEM, POCZTÓWKA Z 1916 ROKU


PO£UDNIOWA ELEWACJA ZAMKU W LATACH 20. XX WIEKU,
NA LEWO OD BUDYNKU Z KRZY¯EM WZNIESIONO PÓ¬NIEJ BEZSTYLOWE ZABUDOWANIA SZPITALNE



ie rozpoczêto nigdy badañ, które pozwoli³yby bardziej szczegó³owo okre¶liæ wygl±d i roz­planowanie zamku w ¦wiebodzinie. Przypuszcza siê, ¿e pierwotnie sk³ada³ siê on z jed­nego lub dwóch skrzyde³ mieszkalnych i cylindrycznej wie¿y w czê¶ci pó³nocno-wschodniej za³o­¿enia. Od miasta warownia odgrodzona by³a nawodnionym przekopem po³±czonym z okalaj±c± mur miejski fos±, a wjazd do niej wiód³ od strony pó³nocnej przez bramê ze zwodzonym mostem i ufortyfikowane przedzamcze. Prawdopodobnie w XVI wieku zamek rozbudowano o nowe skrzy­d³o miesz­kalne, które wraz z istniej±cymi utworzy³o kszta³t podkowy, co doskonale widoczne jest na zachowanych panoramach: XVII-wiecznej autorstwa G. Brauna i m³odszej o oko³o 150 lat ry­cinie wykonanej przez F. Wernhera. Zachowane do dzi¶ w dobrym stanie zdobienia elewacji w formie krzy¿ów loterañskich u³o¿onych z wmurowanych w ¶ciany kul armatnich pochodz± za­pewne w³a¶nie z tego okresu. Dawniej zamek posiada³ dwutraktowy uk³ad wnêtrz, który zosta³ za­tarty podczas ostatniej przebudowy, prowadzonej w latach 30. XX stulecia.


ZAMEK OD STRONY PD.ZACH, POCZTÓWKA Z LAT 30. XX WIEKU


FASADA WSCHODNIA NA POCZTÓWCE Z 1937, DZI¦ W RUINIE



amek przetrwa³ do czasów nam wspó³czesnych, choæ jego forma uleg³a na przestrzeni wie­ków powa¿nym modyfikacjom. Relikty ¶redniowiecznego za³o¿enia znajduj± siê w po­³udniowo-wschodnim skrzydle zabudowañ, wkomponowanych w bezstylow± wspó³czesn± archi­tekturê gmachu Lubuskiego O¶rodka Rehabilitacyjno-Ortopedycznego, wzniesionego w latach 30. ubieg³ego stulecia. Historyczna czê¶æ zespo³u od wielu lat pozostaje wy³±czona z eksploatacji i niszczeje, bez wiêkszych nadziei, ¿e stan ów wkrótce ulegnie zmianie na lepsze. Jego w³a¶cicielem jest bowiem wspomniany O¶rodek, co przy dobrze nam znanych k³opotach finansowych s³u¿by zdrowia nie napawa optymizmem w kwestii ewentualnego remontu. (2012).


IMG  BORDER=1 style= IMG  BORDER=1 style=

ELEWACJA PO£UDNIOWA OZDOBIONA KRZY¯EM
Z ARMATNICH KUL I MONOGRAMEM Z KORON¡

FRAGMENT ELEWACJI WSCHODNIEJ



mach znajduje siê we wschodniej czê¶ci zabudowy staromiejskiej, przy ul. Zamkowej. Po wyj¶ciu z dworca PKP nale¿y kierowaæ siê na pó³noc ul. Grottgera i £±ki Zamkowe. Sa­mochód zaparkowaæ mo¿na na malutkim parkingu przy wej¶ciu do O¶rodka lub na jednym z par­kingów strze¿onych w pobli¿u Starego Rynku.





1. L. Kajzer, J. Salm, S. Ko³odziejski: Leksykon zamków w Polsce, Arkady 2001
2. A. Kirkor-Skowron: Zamki, dwory i pa³ace województwa lubuskiego
3. Gazeta Lubuska, wyd. z dn. 17/10/2003
4. ¦wiebodziñska Gazeta Powiatowa, nr 10/2004


IMG  BORDER=1 style= IMG  BORDER=1 style=

ELEWACJA PO£UDNIOWA, PO LEWEJ WYBUDOWANE
W LATACH 30. SKRZYD£O SZPITALNE

NA TERENACH DAWNEGO PARKU ZAMKOWEGO
FUNKCJONUJE DZI¦ O¦RODEK HIPOTERAPII


W pobli¿u:
£agów - zamek joannitów XIVw., 21 km
Sulechów - zamek ksi±¿êcy XIVw., 21 km
Miêdzyrzecz - ruina zamku królewskiego XIVw., 27 km
Zb±szyñ - relikty zamku bastionowego XVIIw., 36 km
Krosno Odrzañskie - zamek ksi±¿êcy XIII/XIVw., 42 km



Warto zobaczyæ równie¿:


IMG

Ulokowany w centralnej czê¶ci Starego Rynku XVI-wieczny Ratusz Miejski, prze­budowany w XIX wieku, z oryginaln± wie¿± zwieñczon± krenela¿em. W piwnicach ratusza zachowa³y siê renesansowe sklepienia krzy¿owo-¿ebrowe i gwia¼dziste obecne tak¿e w kilku salach na parterze budynku. Aktualnie znajduje siê tutaj siedziba Muzeum Regionalnego, Urzêdu Stanu Cywilnego i Spraw Obywatelskich, tak¿e Rady Miejskiej.

IMG

Pó¼nogotycki ko¶ció³ parafialny ¶w. Micha³a z XV stulecia, czteronawowy, nakryty efektownym sklepieniem sieciowym, w kaplicach gwia¼dzistym i rzadko spoty­kanym sklepieniem kryszta³owym. We wnêtrzach zachowane warto¶ciowe wypo­sa­¿enie: gotycki tryptyk ¶w. Anny w o³tarzu g³ównym, a tak¿e rokokowy o³tarz NMP. Cech± niezwyk³± i wyj±tkow± ko¶ció³ka s± jego proporcje. Jest on bowiem szerszy ni¿ d³u¿szy.

IMG

Ko¶ció³ Matki Boskiej Królowej Polski, wzniesiony jako ¶wi±tynia ewan­gelicka w latach 1898-1900 na miejscu dwóch zborów z XVII i XVIII stu­lecia. Jest to budowla neogotycka, równie¿ wnêtrze zaprojektowane zosta³o w tym stylu. Po drugiej wojnie ¶wiatowej przejêta zosta³a przez parafiê ka­tolick±.

IMG

Pozosta³o¶ci obwarowañ miejskich z XIV-XVI wieku. Pierwotnie ca³e mia­sto otoczone by³o murami wzmocnionymi dwunastoma basztami i trzema bramami wjazdowymi. Do czasów wspó³czesnych zachowa³y siê odcinki ka­miennych murów, trzy baszty i pozosta³o¶ci fosy.

IMG

Skromn± w formie, ale jak najbardziej zabytkow± Szko³ê Parafialn± z po­cz±tku XVII stulecia. Pierwotnie by³ to prawdopodobnie budynek o smu­klejszych proporcjach. Do dzi¶ w jego sieni zachowa³y siê resztki pó¼no­gotyckich sklepieñ, obecnych niegdy¶ zapewne we wszystkich pomiesz­cze­niach. Aktualny wygl±d budynku ukszta³towany zosta³ w czasie gruntownej przebudowy dokonanej w 2. po³owie XIX wieku.

IMG

Figura Chrystusa Króla nawi±zuj±ca form± do Pomnika Odkupiciela w Rio de Janeiro, ale ciut od niego wiêksza. Liczy 33 m wysoko¶ci, co w rankingu Jezusów czyni j± najwiêksz± na ¶wiecie. Ks. S. Zawadzki, inicjator pomnika przyzna³: Oto Jezus na miarê naszych mo¿liwo¶ci. My tym Jezusem otwie­ramy oczy niedowiarkom! Mówimy: to jest nasz Jezus, przez nas zrobiony, i to nie jest nasze ostatnie s³owo!




STRONA G£ÓWNA