STRONA GŁÓWNA

ZA GRANICĄ

MINIGALERIA

MAPKI

KSIĘGA GOŚCI

LITERATURA

KONTAKT
BARANÓW SANDOMIERSKI

BARCIANY

BARDO ŚLĄSKIE

BĄKOWA GÓRA

BESIEKIERY

BĘDZIN

BIERUTÓW

BIESTRZYKÓW

BOBOLICE

BOBROWNIKI

BODZENTYN

BOLESTRASZYCE

BOLKÓW

BORYSŁAWICE ZAMKOWE

BROCHÓW

BRODNICA

BRZEG

BUKOWIEC

BYDLIN

BYSTRZYCA KŁODZKA

CHĘCINY

CHOJNICA

CHOJNIK

CIECHANÓW

CIESZÓW

CIESZYN

CZARNY BÓR

CZERNA

CZERNINA

CZERSK

CZĘSTOCHOWA

CZOCHA

CZORSZTYN

DĄBRÓWNO

DRZEWICA

DZIAŁDOWO

DZIERZGOŃ

FREDROPOL (KORMANICE)

GDAŃSK

GIŻYCKO

GLIWICE

GŁOGÓW

GNIEW

GNIEWOSZÓW Z.SZCZERBA

GOLUB-DOBRZYŃ

GOŁAŃCZ

GOLCZEWO

GOŁUCHÓW

GOŚCISZÓW

GÓRA

GRODZIEC

GRÓDEK

GRUDZIĄDZ

GRZĘDY

GRZMIĄCA z.ROGOWIEC

INOWŁÓDZ

JANOWICE WIELKIE z.BOLCZÓW

JANOWIEC

JAWOR

JEZIORO GÓRECKIE

KAMIENIEC ZĄBKOWICKI

KAMIENNA GÓRA

KARPNIKI

KAZIMIERZ DOLNY

KĘTRZYN

KĘTRZYN - KOŚCIÓŁ

KIELCE

KLICZKÓW

KŁODZKO

KOŁO

KONARY

KONIN-GOSŁAWICE

KORZKIEW

KOWALEWO POMORSKIE

KOŹMIN WLKP.

KÓRNIK

KRAKÓW

KRAPKOWICE

KRAPKOWICE - OTMĘT

KRASICZYN

KRĘPCEWO

KRUSZWICA

KRZYŻNA GÓRA

KRZYŻTOPÓR

KSIĄŻ WIELKI

KUROZWĘKI

KWIDZYN

LEGNICA

LIDZBARK WARMIŃSKI

LIPA

LUBIN

LUTOMIERSK

ŁAGÓW

ŁĘCZYCA

ŁOWICZ

MAJKOWICE

MALBORK

MAŁA NIESZAWKA

MIĘDZYLESIE

MIĘDZYRZECZ

MIRÓW

MOKRSKO

MOSZNA

MSTÓW

MUSZYNA

MYŚLENICE

NAMYSŁÓW

NIEDZICA

NIDZICA

NIEMCZA

NIEPOŁOMICE

NOWY SĄCZ

NOWY WIŚNICZ

ODRZYKOŃ

OGRODZIENIEC (PODZAMCZE)

OJCÓW

OLEŚNICA

OLSZTYN (JURA)

OLSZTYN (WARMIA)

OLSZTYNEK

OŁAWA

OŁDRZYCHOWICE KŁODZKIE

OPOCZNO

OPOLE GÓRKA

OPOLE OSTRÓWEK

OPORÓW

OSSOLIN

OSTRĘŻNIK

OSTRÓDA

OSTRÓW LEDNICKI

OTMUCHÓW

PABIANICE

PANKÓW

PASTUCHÓW

PIESKOWA SKAŁA

PIOTRKÓW TRYBUNALSKI

PIOTRKÓW-BYKI

PIOTROWICE ŚWIDNICKIE

PŁAKOWICE

PŁOCK

PŁONINA

PŁOTY

PODZAMCZE z.OGRODZIENIEC

PODZAMCZE PIEKOSZOWSKIE

POKRZYWNO

POŁCZYN-ZDRÓJ

POZNAŃ

PRABUTY

PROCHOWICE

PROSZÓWKA z.GRYF

PRZEMYŚL

PRZEWODZISZOWICE

PSZCZYNA

PYZDRY

RABSZTYN

RACIĄŻEK

RADŁÓWKA

RADOM

RADZIKI DUŻE

RADZYŃ CHEŁMIŃSKI

RAJSKO

RAKOWICE WIELKIE

RATNO DOLNE

RAWA MAZOWIECKA

RESKO

ROGÓW OPOLSKI

ROŻNÓW ZAMEK DOLNY

ROŻNÓW ZAMEK GÓRNY

RYBNICA

RYBNICA LEŚNA

RYCZÓW

RYDZYNA

RYTWIANY

RZĄSINY

SANDOMIERZ

SANOK

SIEDLĘCIN

SIEDLISKO

SIERADZ

SIERAKÓW

SIEWIERZ

SMOLEŃ

SOBKÓW

SOBOTA

SOCHACZEW

SOSNOWIEC

SREBRNA GÓRA

STARA KAMIENICA

STARE DRAWSKO

STARY SĄCZ

STRZELCE OPOLSKIE

SULEJÓW

SZAMOTUŁY

SZCZECIN

SZTUM

SZUBIN

SZYDŁÓW

SZYMBARK

ŚCINAWKA GÓRNA

ŚWIDWIN

ŚWIEBODZIN

ŚWIECIE n.WISŁĄ

ŚWIECIE k.LEŚNEJ

ŚWINY

TORUŃ

TORUŃ z.DYBÓW

TUCZNO

TYNIEC

UDÓRZ

UJAZD k.TOMASZOWA

UJAZD KRZYŻTOPÓR

UNIEJÓW

URAZ

WAŁBRZYCH z.KSIĄŻ

WAŁBRZYCH z.STARY KSIĄŻ

WAŁBRZYCH z.NOWY DWÓR

WARSZAWA z.KRÓLEWSKI

WARSZAWA z.UJAZDOWSKI

WĄBRZEŹNO

WENECJA

WĘGIERKA

WĘGORZEWO

WIELICZKA

WIELKA WIEŚ

WIERZBNA

WITKÓW

WLEŃ

WOJNOWICE

WOJSŁAWICE

WROCŁAW

WROCŁAW LEŚNICA

WYSZYNA

ZAGÓRZ

ZAGÓRZE ŚLĄSKIE

ZAŁUŻ

ZĄBKOWICE ŚLĄSKIE

ZBĄSZYŃ

ZŁOTORIA k.TORUNIA

ŹRÓDŁA

ŻAGAŃ

ŻARY

ŻELAZNO

ŻMIGRÓD


IMG BORDER=1 style=

ZAMEK W ŁĘCZYCY, WIDOK OD STRONY PÓŁNOCNEJ



a­mek w Łę­czy­cy wznie­sio­ny zos­tał przy­pusz­czal­nie w la­tach 1357-70 z ini­cja­ty­wy Ka­zi­mie­rza Wiel­kie­go wkrót­ce po tym, jak włą­czył on księ­stwo łę­czyc­kie w gra­ni­ce Pań­stwa Pol­skie­go. Peł­nią­cy fun­kcję kró­lew­skiej re­zy­den­cji, a póź­niej tak­że sie­dzi­by sta­ros­ty gmach w ro­ku 1406 znisz­czo­ny zos­tał przez po­żar, bę­dą­cy nas­tęp­stwem zbroj­ne­go na­jaz­du krzy­żac­kie­go. Szyb­ko jed­nak go od­bu­do­wa­no i już trzy la­ta póź­niej od­był się tu­taj zjazd pol­skie­go ry­cer­stwa z udzia­łem Wła­dys­ła­wa Ja­gieł­ły, na któ­rym o­ma­wia­no głów­nie spra­wy do­ty­czą­ce Krzy­ża­ków i nie­u­chron­nej już wte­dy woj­ny. Po zwy­cięs­kiej bit­wie pod Grun­wal­dem na zam­ku o­sa­dzo­no o­cze­ku­ją­cych na wy­kup z nie­wo­li jeń­ców krzy­żac­kich, a tak­że za­chod­nich ry­ce­rzy, tzw. goś­ci za­kon­nych - praw­do­po­dob­nie trzy­ma­no ich w ob­szer­nym po­miesz­cze­niu pod bra­mą. W XV wie­ku w mias­tecz­ku kil­ka­krot­nie od­by­wa­ły się pań­stwo­we sej­my i zja­zdy ge­ne­ral­ne, w tym dwa szcze­gól­nie bu­rzli­we w la­tach 1420 i w 1426. Na pierw­szym z nich do­szło do zbroj­ne­go star­cia mię­dzy zwo­len­ni­ka­mi os­kar­ża­nych o prze­kro­cze­nie kom­pe­ten­cji w ro­ko­wa­niach z ce­sa­rzem po­słów pol­skich a ich po­li­tycz­ny­mi prze­ciw­ni­ka­mi, na dru­gim zaś nie­za­do­wo­lo­na z pos­ta­wy kró­la szlac­hta po­sie­ka­ła mie­cza­mi akt u­go­do­wy gwa­ran­tu­ją­cy nas­tęp­stwo tro­nu naj­star­sze­mu sy­no­wi Ja­gieł­ły Wła­dys­ła­wo­wi (War­neń­czy­ko­wi). W tle nie­za­do­wo­le­nia szlach­ty jak zwyk­le by­ły pie­nią­dze.


RYSUNEK S. OLESZCZYŃSKIEGO Z 1833 ROKU


RUINY ZAMKU NA LITOGRAFII N. ORDY, ALBUM WIDOKÓW 1881


łod­szy syn Ja­gieł­ły Ka­zi­mierz Ja­giel­loń­czyk, po­dob­nie jak oj­ciec rów­nież częs­to przy­jeż­dżał do Łę­czy­cy, któ­rą na czas dłu­giej woj­ny trzy­nas­to­let­niej u­czy­nił jed­nym z głów­nych oś­rod­ków do­wo­dze­nia. Okre­so­wo za­miesz­ki­wa­ła tu rów­nież je­go żo­na El­żbie­ta Ra­ku­szan­ka o­raz syn Wła­dys­ław, przysz­ły król Czech i Wę­gier. Trze­cim i za­ra­zem os­tat­nim gosz­czą­cym na zam­ku mo­nar­chą pol­skim był Zyg­munt III Wa­za, któ­ry prze­by­wał tu­taj prze­jaz­dem w dro­dze z ro­dzin­nej Szwe­cji na ko­ro­na­cję do Kra­ko­wa. Wcześ­niej jed­nak, bo w la­tach 1462, i da­lej w 1484 po­ża­ry mias­ta usz­ko­dzi­ły bry­łę wa­row­ni do­pro­wa­dza­jąc do częś­cio­wej jej ru­i­na­cji, w ja­kiej po­zos­ta­wa­ła aż do po­ło­wy nas­tęp­ne­go wie­ku. Wte­dy to sta­ros­ta Jan Lu­to­mier­ski, pod­skar­bi ko­ron­ny, żup­nik kra­kow­ski, blis­ki współ­pra­cow­nik Zyg­mun­ta Au­gus­ta, za 3000 flo­re­nów wy­su­pła­nych z kró­lew­skie­go skar­bca prze­bu­do­wał znisz­czo­ną bry­łę sta­re­go zam­ku na sta­roś­ciń­ską re­zy­den­cję. Sze­ro­ko za­kro­jo­ne pra­ce przy­nios­ły nie tyl­ko prze­mia­nę wnętrz i wy­stro­ju zew­nętrz­ne­go zgod­nie z obo­wią­zu­ją­cą es­te­ty­ką o­raz stan­dar­da­mi wie­ku XVI, ale prze­de wszys­tkim znacz­ne po­więk­sze­nie przes­trze­ni u­żyt­ko­wej i miesz­kal­nej ca­łe­go za­ło­że­nia. Prze­bu­do­wa Lu­to­mier­skie­go by­ła je­dy­ną o tak du­żej ska­li w dzie­jach zam­ku, któ­ry po­now­nie po­waż­nie u­cier­piał blis­ko sto lat póź­niej pod­czas sztur­mu wojsk pol­skich na sta­no­wis­ka o­ku­pu­ją­cych gmach Szwe­dów jesienią 1656 roku. Wpraw­dzie w la­tach 80. XVII wie­ku wspól­nym wy­sił­kiem szlach­ty łę­czyc­kiej da­ło się go częś­cio­wo od­bu­do­wać i za­bez­pie­czyć przed cał­ko­wi­tą ru­i­ną, jed­nak już w po­cząt­kach XVIII stu­le­cia dzia­ła­nia zbroj­ne wojsk Sta­nis­ła­wa Lesz­czyń­skie­go, wspie­ra­nych przez puł­ki szwedz­kie Ka­ro­la XII, prze­ciw­ko Au­gus­to­wi Moc­ne­mu spo­wo­do­wa­ły ko­lej­ne znisz­cze­nia, z któ­rych wa­row­nia nig­dy się już nie pod­nios­ła. W 1769 zruj­no­wa­ny za­mek zdo­był w wal­ce z kon­fe­de­ra­ta­mi bar­ski­mi ro­syj­ski ge­ne­rał Dre­wicz.


RYSUNEK KRÓLIKOWSKIEGO, TYGODNIK ILUSTROWANY 1867


DAWNA PROCHOWNIA, STAN W 1915 ROKU


o­lej­ne e­ta­py de­wa­sta­cji wa­row­ni na­stę­po­wa­ły w dru­giej po­ło­wie XVIII wie­ku. Dom no­wy zos­tał o­pusz­czo­ny, dom sta­ry zaś - okre­śla­ny po­tem ja­ko pro­chow­nia - choć po­cząt­ko­wo słu­żył jesz­cze do prze­cho­wy­wa­nia ar­chi­wów grodz­kie­go i ziem­skie­go, po­du­padł do te­go stop­nia, że ar­chi­wa wy­wie­zio­no do klasz­to­ru do­mi­ni­ka­nów, a sam gmach częś­cio­wo ro­ze­bra­no. Rów­no­cześ­nie jesz­cze w 1779 czy­nio­no ja­kieś sta­ra­nia o za­bez­pie­cze­nie zam­ku, w tym wy­ko­na­no dla wy­go­dy pu­blicz­nej re­mont wie­ży, lecz wkrót­ce po­tem, bo już w 1788 ru­nął bu­dy­nek bram­ny. W cza­sach prus­kich za­bor­cy pla­no­wa­li prze­kształ­cić za­mek i mias­to w for­te­cę, w ra­mach prac z ty­mi pla­na­mi zwią­za­nych wy­ku­to bra­mę w mu­rze ob­wo­do­wym, sam mur ob­ni­żo­no i zlik­wi­do­wa­no do­tych­cza­so­wy prze­jazd bram­ny - po­mi­mo te­go for­te­ca w za­ło­żo­nej pier­wot­nie for­mie nig­dy jed­nak nie pow­sta­ła. Po kon­gre­sie wie­deń­skim w 1815 ro­ku wa­row­nię prze­ję­ła Ko­mi­sja Woj­ny Kró­les­twa Pol­skie­go, a nas­tęp­nie prze­ka­za­ła do u­żyt­ku na ma­ga­zy­ny i la­bo­ra­to­rium pro­cho­we. Od ro­ku 1831 dys­po­no­wał nią bur­mistrz Łę­czy­cy - trak­tu­jąc ja­ko pu­blicz­ny skład ta­nie­go ma­te­ria­łu bu­dow­la­ne­go roz­po­czął on sprze­daż ce­gieł z jej mu­rów i od­tąd ce­gla­na sko­rup­ka z ro­ku na rok sta­wa­ła się co­raz skrom­niej­sza. I pew­nie nic by z niej do na­szych cza­sów nie zos­ta­ło, gdy­by nie zba­wien­na in­ter­wen­cja wpły­wo­wych, nie­zna­nych nam z naz­wy sił zew­nętrz­nych, na sku­tek któ­rej za­rząd miej­ski zmu­szo­ny zos­tał do za­przes­ta­nia roz­biór­ki, dzię­ki cze­mu za­mek w okro­jo­nej for­mie do­cze­kał się od­zys­ka­nia przez Pol­skę nie­pod­le­głoś­ci. Za­cho­wa­ne mu­ry zos­ta­ły za­bez­pie­czo­ne pro­fi­lak­tycz­nie w okre­sie mię­dzy­wo­jen­nym o­raz w 1945, kie­dy wpro­wa­dzi­li się tam wraz z huf­cem miej­sco­wi har­ce­rze. W ro­ku 1949 har­ce­rzy przeg­na­no, a obiekt przez­na­czo­ny zos­tał na sie­dzi­bę no­wo ut­wo­rzo­ne­go mu­ze­um. W la­tach 1964-76 za­mek od­bu­do­wa­no.


KURTYNA ZACHODNIA ZAMKU Z PRZEJAZDEM BRAMNYM, POCZTÓWKA Z LAT 30. XX WIEKU


WIDOK ZAMKU PRZED ODBUDOWĄ, FOTOGRAFIA Z LAT 60. XX WIEKU



a­row­nię u­sy­tu­o­wa­no w po­łud­nio­wo-za­chod­nim na­ro­żu o­to­czo­ne­go mu­ra­mi zes­po­łu miej­skie­go, od któ­re­go od­dzie­la­ła ją za­si­la­na wo­da­mi Bzu­ry fo­sa. Ulo­ko­wa­ny na sztucz­nie for­mo­wa­nym kop­cu ziem­nym za­mek wznie­sio­ny zos­tał w par­tii fun­da­men­to­wej z ka­mie­nia, zaś wy­żej z go­tyc­kiej ce­gły. Wy­bu­do­wa­no go na pla­nie czwo­ro­ką­ta o wy­mia­rach w met­rach 43x44x59x63; ca­łość zaj­mo­wa­ła po­wierz­chnię o­ko­ło 2600 met­rów kwa­dra­to­wych. W śred­nio­wie­czu o­biekt skła­dał się z wy­so­kich na 10 met­rów mu­rów ob­wo­do­wych, wie­ży głów­nej i bram­nej, gma­chu miesz­kal­ne­go o­par­te­go o par­tię kur­ty­ny wschod­niej o­raz za­bu­do­wań drew­nia­nych. Wie­żę głów­ną u­sy­tu­o­wa­no w po­łud­nio­wo-za­chod­nim na­roż­ni­ku za­ło­że­nia. Do wy­so­koś­ci 10 met­rów zbu­do­wa­na jest o­na na pla­nie kwad­ra­tu, któ­ry nas­tęp­nie prze­cho­dzi w oś­mio­bok. W pół­noc­ną część kur­ty­ny za­chod­niej wkom­po­no­wa­no czwo­ro­bocz­ną wie­żę bram­ną, w któ­rej piw­ni­cach mieś­ci­ło się wię­zie­nie, a nad prze­jaz­dem - iz­ba dla stra­ży z ok­nem wy­cho­dzą­cym na mias­to. Dom miesz­kal­ny, zwa­ny sta­rym, li­czył dwie kon­dy­gna­cje po­dzie­lo­ne sie­nią na część po­łud­nio­wą - re­pre­zen­ta­cyj­ną, oraz część pół­noc­ną - miesz­czą­cą po trzy ma­łe iz­by na każ­dym pięt­rze. Dzi­siaj o­biekt ten już nie is­tnie­je, a na je­go miej­scu stoi nie­wiel­ki bu­dy­nek zwa­ny pro­chow­nią.


REKONSTRUKCJA ZAMKU ŚREDNIOWIECZNEGO WG J. SALMA


od­czas re­a­li­zo­wa­nej przez Lu­to­mier­skie­go no­wo­żyt­nej od­bu­do­wy w pół­no­cno-za­chod­niej częś­ci dzie­dziń­ca wznie­sio­no o­par­ty ścia­ną szczy­to­wą o mur pół­noc­ny, a od po­łud­nia po­łą­czo­ny z bu­dyn­kiem bram­nym dom no­wy - trzy­pię­tro­wy, je­dno­trak­to­wy gmach miesz­kal­ny o bo­kach 8x16 i wy­so­koś­ci o­ko­ło 18 me­trów. W do­mu sta­rym nad­bu­do­wa­no jed­ną kon­dy­gna­cję i wy­re­mon­to­wa­no sień do­da­jąc jej zdob­ne skle­pie­nia, prze­bi­to rów­nież sta­re go­tyc­kie ot­wo­ry o­kien­ne na więk­sze ok­na pa­ła­co­we i wpro­wa­dzo­no no­wy wys­trój wnętrz. Wie­żę bram­ną nad­bu­do­wa­no o jed­ną kon­dyg­na­cję zrów­nu­jąc wy­so­koś­cią z dom­em no­wym, a ca­łość przy­kry­to wspól­nym da­chem. Pod­czas prac re­mon­to­wych zad­ba­no tak­że o wa­lo­ry obron­ne ca­łe­go za­ło­że­nia - w tym ce­lu wzmoc­nio­no i nad­bu­do­wa­no ob­wód mu­rów o­raz wie­żę głów­ną, któ­rą zwień­czo­no koł­pa­kiem skle­pio­nym.



PLAN ZAMKU PO ROZBUDOWIE JANA LUTOMIERSKIEGO: 1. WIEŻA BRAMNA, 2. WIEŻA GŁÓWNA, 3. DOM STARY, 4. DOM NOWY, 5. DZIEDZINIEC



spół­cześ­nie wa­row­nię o­kreś­la stan po­śred­ni mię­dzy dob­rze utrzy­ma­nym za­byt­kiem a częś­cio­wą ru­i­ną. Oka­za­le pre­zen­tu­je się skrzyd­ło za­chod­nie z basz­tą bram­ną o­raz wy­po­sa­żo­ną w przy­cią­ga­ją­cą wzrok at­ty­kę wie­żą głów­ną, a tak­że nie­pro­por­cjo­nal­nie wąs­kim do­mem no­wym. W pół­noc­nej i wschod­niej częś­ci zam­ku mu­ry nie wy­glą­da­ją już tak ład­nie - wy­ko­rzys­ty­wa­ny w ce­lach kul­tu­ral­nych za­gra­co­ny dzie­dzi­niec do naj­pięk­niej­szych nie na­le­ży, a sto­ją­cy w je­go ob­rę­bie daw­ny gmach pro­chow­ni od­py­cha nie­cie­ka­wą for­mą. W wie­ży bram­nej i przy­le­ga­ją­cym do niej bu­dyn­ku mieś­ci się nie­wiel­kie, ale bar­dzo cie­ka­we mu­ze­um. Z atrak­cji wy­mie­nić na­le­ży rów­nież mo­żli­wość wej­ścia na wie­żę, skąd roz­cią­ga się sze­ro­ki wi­dok na płas­kie jak na­leś­nik po­la i łą­ki zie­mi łę­czyc­kiej. Pro­wa­dzą­cy tam ko­ry­ta­rzyk jest ciem­ny i nis­ki, trze­ba więc u­wa­żać, bo łat­wo moż­na so­bie roz­bić gło­wę.


IMG  BORDER=1 style= IMG  BORDER=1 style=

ZREKONSTRUOWANE SKRZYDŁO ZACHODNIE, Z LEWEJ SIEŃ ZAMKOWA


a­ło­żo­ne po dru­giej woj­nie świa­to­wej mu­ze­um zam­ko­we w kil­ku dos­tęp­nych sa­lach pre­zen­tu­je ek­spo­zy­cje do­ty­czą­ce głów­nie his­tor­ii re­gio­nu i po­wią­za­nej z nim sztu­ki lu­do­wej. Pre­zen­ta­cje te moż­na w uprosz­cze­niu po­dzie­lić na trzy częś­ci:
Dział ar­tys­tycz­ny, w skład któ­re­go wcho­dzą por­tre­ty, me­ble ga­bi­ne­to­we o­raz wschod­nia i eu­ro­pej­ska broń bia­ła, w tym o­rien­tal­ne ja­ta­ga­ny tu­rec­kie i per­skie to­po­ry ce­re­mo­nial­ne, a tak­że in­ne mu­ze­a­lia: przy­bo­ry pi­sar­skie z XIX wie­ku, ma­lar­stwo o te­ma­ty­ce ro­dza­jo­ej, pej­za­że, ce­ra­mi­ka sto­ło­wa, kaf­le, bi­żu­te­ria, tro­chę współ­czes­nej gra­fi­ki i rzeź­by. Oprócz kaf­li pie­co­wych ża­den z eks­po­na­tów nie na­le­ży do ory­gi­nal­ne­go wy­po­sa­że­nia zam­ku.
Dział his­to­rycz­ny pre­zen­tu­je pra­dzie­je re­gio­nu łę­czyc­kie­go o­raz his­to­rię mias­ta i zam­ku kró­lew­skie­go od po­cząt­ków ich pow­sta­nia. Moż­na obej­rzeć tu m.in. pla­ny śred­nio­wiecz­nych mu­rów Łę­czy­cy w ry­sun­kach prus­kich in­ży­nie­rów, re­kon­struk­cję zam­ku z XIV wie­ku, uni­kal­ne fo­to­gra­fie od­sło­nię­tych fun­da­men­tów do­mu sta­re­go i je­go ru­i­ny przed os­tat­nim re­mon­tem. Jest też osob­na wys­ta­wa poś­wię­co­na po­blis­kiej ko­le­gia­cie tum­skiej przed­sta­wia­ją­ca bar­dzo a­trak­cyj­ne re­kon­struk­cje, a tak­że zna­le­zio­ne pod­czas prac kon­ser­wa­cyj­nych we wnęt­rzach koś­cio­ła sta­re pie­niąż­ki, przed­mio­ty co­dzien­ne­go u­żyt­ku itp. Ko­lek­cję u­zu­peł­nia­ją gli­nia­ne ku­le do proc i ku­le ar­mat­nie o­raz re­pli­ki bia­łej bro­ni śred­nio­wiecz­nej.


IMG  BORDER=1 style= IMG  BORDER=1 style=


IMG  BORDER=1 style= IMG  BORDER=1 style=

FRAGMENT EKSPOZYCJI: Z LEWEJ - ARTYSTYCZNEJ, Z PRAWEJ - ETNOGRAFICZNEJ I ARCHEOLOGICZNEJ


ed­nak chy­ba naj­cie­kaw­szą, a nie­wąt­pli­wie naj­bar­dziej o­ry­gi­nal­ną z pre­zen­to­wa­nych na zam­ku ek­spo­zy­cji jest wys­ta­wa...dia­błów. W li­czą­cej 400 eks­po­na­tów ko­lek­cji rzeźb de­mo­nicz­nych więk­szość to róż­ne wcie­le­nia dia­bła Bo­ru­ty. Uzu­peł­nia­ją ją wi­ze­run­ki in­nych zna­nych czar­tów: Lu­cy­fe­ra, Bel­ze­bu­ba, Fu­ga­sa oraz Ro­ki­ty. Ma­my więc tu­taj Bo­ru­tę bro­war­ni­ka, pa­rob­ka, dia­bła we­nec­kie­go i wieś­nia­ka, są drew­nia­ne pos­ta­cie wy­o­bra­ża­ją­ce dia­bła gór­ni­ka, bar­tni­ka czy za­kon­ni­ka, jest Bo­ru­ta z dziew­czy­ną, dia­beł chu­li­gan, a na­wet dia­be­łek na­tu­rys­ta. Wśród ko­lo­ro­wych fi­gu­rek dos­trzec mo­że­my dia­bła ską­pa­ne­go w wo­dzie świę­co­nej i krad­ną­ce­go sie­ci o­raz wszel­kiej maś­ci bez­im­ien­ne dia­beł­ki leś­ne i błot­ne z wie­lu re­gio­nów Pol­ski. Nie za­brak­ło na wy­sta­wie rów­nież współ­czes­nych dia­błów prze­mys­ło­wych, a na­wet dia­bel­skiej or­kies­try gra­ją­cej na prze­dziw­nych in­stru­men­tach.


Muzeum w Łęczycy
ul. Zamkowa 1, 99-100 Łęczyca
tel. (024) 721 24 49, 721 89 97
email: info(at)muzeumleczyca.pl


Godziny otwarcia zamku

Cennik



IMG  BORDER=1 style= IMG  BORDER=1 style=


IMG  BORDER=1 style= IMG  BORDER=1 style=

'DIABEŁ BORUTA WE WSPÓŁCZESNYCH RZEŹBACH I LEGENDACH'



Bo­ru­ta, zwa­ny Leś­nym, to de­mon z daw­nych wie­rzeń pra­sło­wiań­skich u­toż­sa­mia­ny z bro­da­tym straż­ni­kiem la­sów - opie­ku­nem zwie­rząt o­raz pa­tro­nem my­śli­wych. Stąd też praw­do­po­dob­nie wy­wo­dzi się je­go imię: Bo­ru­ta od bo­ru, czy­li gę­ste­go la­su. We­dług in­nej te­o­rii naz­wa ta zos­ta­ła za­po­ży­czo­na od sos­ny, w któ­rej de­mon miał za­miesz­ki­wać - sos­na to po sta­ro­pol­sku właś­nie bo­ru­ta. W wy­ni­ku chrys­tia­ni­za­cji w śred­nio­wie­czu za­czę­to go utoż­sa­miać z dia­błem.

We­dług le­gen­dy Bo­ru­ta był ży­ją­cym w XIV stu­le­ciu skrom­nym, ubo­gim leś­ni­kiem, któ­ry po­mógł kró­lo­wi Ka­zi­mie­rzo­wi Wiel­kie­mu wy­dos­tać się z bag­na, kie­dy ten wraz ze świ­tą prze­jeż­dżał ko­ło Łę­czy­cy. W za­mian o­trzy­mał od Ka­zi­mie­rza szla­chec­two i in­ne zasz­czy­ty, a ko­rzys­ta­jąc z nich z cza­sem stał się dla swych pod­da­nych o­krut­ni­kiem i cie­mięż­cą. Po je­go śmier­ci u­ra­do­wa­ny z te­go fak­tu lud ru­szył na za­mek znie­na­wi­dzo­ne­go wład­cy w po­szu­ki­wa­niu zgro­ma­dzo­ne­go w nim zło­ta i pie­nię­dzy. Nie zna­le­zio­no jed­nak nic, a dwa dni póź­niej znik­nę­ło rów­nież cia­ło zmar­łe­go. Od­tąd mó­wi­ło się, że Bo­ru­ta za­mie­nił się w dia­bła, któ­ry sie­dząc u­kry­ty w lo­chach pil­nu­je za­gra­bio­nych skar­bów. Z his­to­rii tej rze­ko­mo u­tar­ło się bar­dzo traf­ne po­wie­dze­nie, że nie ma dia­bła gor­sze­go, gdy się sta­nie pan z ubo­gie­go.



IMG  BORDER=1 style= IMG  BORDER=1 style=

WIEŻA GŁÓWNA, NA FOTOGRAFII Z PRAWEJ FRAGMENT SKRZYDŁA ZACHODNIEGO




ias­to po­ło­żo­ne jest 30 ki­lo­met­rów na pół­noc od ro­ga­tek Ło­dzi, przy dro­dze kra­jo­wej łą­czą­cej Śląsk z Trój­mias­tem. Częs­to kur­su­ją tu­taj po­cią­gi pod­miej­skie z Ło­dzi (kie­ru­nek Kut­no). Za­mek stoi wciś­nię­ty po­mię­dzy ul. Sien­kie­wi­cza i Zam­ko­wą, w po­bli­żu Ryn­ku - z dwor­ca PKP doj­ście zaj­mu­je o­ko­ło 20 minut. Parking i dworzec PKS - w bezpośrednim sąsiedztwie zamku. (ma­pa zam­ków wo­je­wódz­twa)





1. B. Guerquin: Zamki w Polsce, Arkady 1984
2. H. Jaworowski: [...] jak odbudowano zamek w Łęczycy, Z otchłani wieków, 1/1977
3. I. T. Kaczyńscy: Zamki w Polsce północnej i środkowej, Muza SA 1999
4. L. Kajzer, J. Salm, S. Kołodziejski: Leksykon zamków w Polsce, Arkady 2001
5. L. Kajzer: Zamki i dwory obronne w Polsce centralnej, DiG Warszawa 2004
6. J. Pietrzak: Zamki państwowe..., Zamki i przestrzeń społeczna..., 2002


IMG  BORDER=1 style= IMG  BORDER=1 style=

PANORAMA MIASTA Z WIEŻY ZAMKOWEJ


W pobliżu:
Besiekiery - ruina zamku rycerskiego XV-XVIw., 23 km
Uniejów - zamek biskupi XIVw., przebudowany, 32 km
Lutomiersk - d.zamek rycerski XVw., obecnie ośrodek kościelny, 37 km
Sobota - relikty zamku XVw., obecnie pałacyk neogotycki XIXw., 38 km
Oporów - zamek szlachecki XVw., 42 km



Warto zobaczyć również:


IMG

Przy ul. Koś­ciel­nej koś­ciół far­ny św. An­drze­ja z XIV wie­ku, po­cząt­ko­wo go­tyc­ki, w XVII i XVIII stu­le­ciu prze­bu­do­wa­ny w sty­lu ba­ro­ko­wym. We wnęt­rzach go­tyc­kie prez­bi­te­rium, szkar­py, pły­ci­ny i ok­na - po­zos­ta­łe wy­po­sa­że­nie ba­ro­ko­we. Przy koś­cie­le stoi dzwon­ni­ca - daw­niej by­ła to jed­na z baszt ob­ron­nych włą­czo­na w li­nię śred­nio­wiecz­nych mu­rów miej­skich.

IMG

Przy ul. Poz­nań­skiej Koś­ciół Ber­nar­dy­nów z XVII wie­ku, jed­no­na­wo­wy i trój­przęs­ło­wy, utrzy­ma­ny w sty­lu ba­ro­ko­wo-ro­ko­ko­wym. We wnęt­rzach po­li­chro­mia ilu­zjo­nis­tycz­na o te­ma­ty­ce ma­ryj­nej o­raz fran­cisz­kań­skiej, w oł­ta­rzu głów­nym ob­raz Mat­ki Bos­kiej oz­do­bio­ny sreb­rną su­kien­ką z tło­cze­nia­mi.

IMG

Przy ul. Pocz­to­wej po­nu­ry gmach wię­zie­nia wznie­sio­ne­go na te­re­nie daw­ne­go koś­cio­ła oj­ców Do­mi­ni­ka­nów. Wię­zie­nie funk­cjo­no­wa­ło do 2006 ro­ku - wy­ro­ki od­sia­dy­wa­li tu­taj m.in. Wła­dys­ław Go­muł­ka i Sta­nis­ław Fra­sy­niuk. Ter­en jest o­bec­nie o­pusz­czo­ny i cze­ka na sprze­daż.

IMG

W sa­mym cen­trum za­byt­ko­we­go Ryn­ku kla­sy­cys­tycz­ny ra­tusz zbu­do­wa­ny w la­tach 1788-1790. W każ­dą nie­dzie­lę o godz. 11.11 w jed­nym z je­go o­kien od­by­wa się pa­ra­da raj­ców miej­skich.

IMG

W od­da­lo­nym o 3 ki­lo­met­ry Tu­mie ko­le­gia­ta Naj­święt­szej Ma­rii Pan­ny i Alek­se­go, naj­pięk­niej­szy za­by­tek pol­skiej ar­chi­tek­tu­ry ro­mań­skiej. Kon­sek­ro­wa­na w 1161 ro­ku słu­ży­ła zjaz­dom koś­ciel­nym i ksią­żę­cym, m.in. sy­no­dom uz­na­wa­nym za pierw­sze pol­skie sej­my. W XIV wie­ku prze­bu­do­wa­na w sty­lu go­tyc­kim, po 1945 od­bu­do­wa­na w sty­lu ro­mań­skim. Za­cho­wał się wspa­nia­ły tym­pa­non i ro­mań­skie fres­ki. W la­tach 50. od­kry­to w jej pod­zie­miach gro­by dos­toj­ni­ków koś­ciel­nych z XII-XIII wie­ku. Na ścia­nie jed­nej z wież moż­na zo­ba­czyć 'śla­dy dia­bła Bo­ru­ty'.

IMG

Obok ko­le­gia­ty pa­ra­fial­ny koś­ció­łek drew­nia­ny pw. św. Mi­ko­ła­ja z 1761 ro­ku. Wew­nątrz za­cho­wa­ła się iko­na z wi­ze­run­kiem pat­ro­na. Przy koś­cie­le w 1999 ro­ku po­sa­dzo­no dąb na pa­miąt­kę spro­wa­dze­nia do Tu­mu re­lik­wii św. Woj­cie­cha.



STRONA GŁÓWNA

tekst: 2008
fotografie: 2004, 2008
© Jacek Bednarek