|
 |
Z
amki. Perły Średniowiecza. Hermetyczni świadkowie przeszłości, romantyczne i pełne tajemnic, od dawien dawna przyciągały ludzki wzrok i rozbudzały emocje. Niezależnie od tego, czy wznosiły się na niedostępnych wzgórzach, czy też rysowały na nizinnych łąkach wśród błot lub rozlewisk rzecznych, niezmiennie oddziaływały na ludzką wyobraźnię. Jednych wprowadzały w świat irracjonalny, tak odmienny od codziennego i uporządkowanego życia zwyczajnych ludzi. Innym nasuwały wspomnienia świetności zwalonych murów i gmachów zamkowych, które były ongiś czy to potężnymi twierdzami królewskimi, czy też siedzibami znakomitych rodów rycerskich historycznej Polski.
D
ziś budowle te stanowią materialną spuściznę architektury, dowód bogactwa czasów dawnych, powód do wielkiej dumy. Nierzadko zrujnowane, opuszczone, funkcjonalnie nieprzydatne pełnią obecnie rolę niekwestionowanych wyróżników krajobrazu kulturowego, kotwic pamięci umacniających poczucie tożsamości lokalnej, regionalnej, narodowej. Niektóre z owych wspaniałych pamiątek przeszłości objęte zostały troskliwą opieką Państwa Polskiego lub jego obywateli, niektóre żywo istnieją w świadomości milionów, stają się celem wycieczek tysięcy i symbolem, bez którego trudno byłoby wyobrazić sobie historyczny obraz naszego kraju. Inne miały mniej szczęścia. Pozbawione opieki, wstydliwie ukryte wśród zieleni starych założeń parkowych i ogrodów stoją zniszczone i zapomniane, zazdrośnie strzegąc tajemnic, których niewielu z nas miało okazję poznać.
Serwis zamkipolskie.pl służy temu, aby ten status zmienić.
|
B
ogaty w literaturę zamkową rynek wydawniczy oraz pojawiające się w sieci jak grzyby po deszczu liczne strony internetowe i publikacje świadczą o dużym zainteresowaniu społecznym tego typu tematyką. Nie dziwi mnie to. Zamki i ich ruiny przestały już być domeną historyków architektury czy grupki niepoprawnych zapaleńców. Dzisiaj zajmują eksponowane miejsca na mapach i w przewodnikach, stając się celem pielgrzymek coraz liczniejszej rzeszy turystów odkrywających na nowo uroki pięknych polskich krajobrazów.
O
pracowując materiały dla tej strony pragnąłem wyjść naprzeciw ich oczekiwaniom. Nie chcę jednak powielać rozwiązań już istniejących — zrywając z powszechnym schematem traktującym temat w sposób encyklopedyczny i wymagającym od czytelnika przygotowania z danej dziedziny chcę połączyć dbałość o zachowanie prawdy historycznej z niezmiernie ważną dla zrozumienia ze strony szerokiej grupy odbiorców funkcjonalnością, by publikowana tutaj treść pozwoliła spełnić oczekiwania czytelnika w różnym wieku, niezależnie od jego wiedzy i wykształcenia. Tworząc ten serwis poniekąd czuję się odpowiedzialny za kształtowanie postaw i rozwój świadomości historycznej.
|
Z
apewniam, że nie znajdziesz tu, drogi użytkowniku, bezmyślnie skopiowanych książek. Z literatury oczywiście korzystałem, bez niej ta strona nigdy by nie powstała, zawarte w wielu publikacjach treści starałem się jednak wzbogacić nabytą doświadczeniem informacją. Obok faktów historycznych, krótkich biografii i podstaw z zakresu szeroko pojętej architektury zdecydowałem się również z lepszym lub nieco gorszym skutkiem przedstawić sytuację obecną zamków, stan prawny, możliwości ich zwiedzania, ciekawostki, legendy i dodatkowe atrakcje lub ich brak, a także skrótowy opis dotarcia na miejsce. Każdy z ujętych na tej stronie zamków odwiedziłem osobiście przynajmniej jeden raz, co powinno gwarantować zadowalający poziom wiarygodności, choć oczywiście nikt nie jest nieomylny. Gdy trafisz na błąd lub przekłamanie, proszę o ludzką wyrozumiałość — ja również mam prawo się pomylić.
N
a koniec chciałbym wyraźnie zaznaczyć, że wszystkie opisy zamieszczone na stronie zamkipolskie.pl przedstawione zostały w sposób subiektywny i w żadnym wypadku nie mają charakteru naukowego. Nie jestem historykiem, w szkole z historii miałem zaledwie tróję i nie zamierzam udawać autorytetu. Celem tej publikacji jest zainteresowanie Was tematyką, zachęcenie do zamkowej turystyki oraz — nie ma co tego ukrywać — zaspokojenie własnego ego. Tymczasem serdecznie zapraszam do lektury. Konstruktywną krytykę postaram się znieść po męsku.
|
|
9.01.2021 ... Ostrów Lednicki
Początki osadnictwa na największej z pięciu wysp polodowcowego jeziora Lednica sięgają epoki kamienia, z tego okresu bowiem zachowały się najstarsze ślady obecności człowieka, związane przypuszczalnie z funkcjonowaniem zarówno na wyspie jak i u brzegów jeziora osady zamieszkałej przez neolitycznych myśliwych i pasterzy...więcej
|
|
|
|
28.12.2020 ... zamek Czocha
W miejscu, gdzie stoi dziś słynny jak Polska długa i szeroka gotycki zamek warowny, we wczesnym średniowieczu funkcjonował gród obronny o drewnianej konstrukcji i kamienno-ziemnych umocnieniach. Pierwsza zachowana wzmianka o tej lokacji pochodzi z 1241 roku, wskazując ją jako punkt graniczny o nazwie Mons Tyzow...więcej
|
|
|
|
13.12.2020 ... zamek Homole
Panuje pogląd, że w miejscu późniejszego murowanego zamku na wzgórzu Gomoła funkcjonował we wczesnym średniowieczu słowiański gród o drewniano-ziemnych konstrukcjach obronnych. I choć jego istnienie nie zostało jak dotąd zweryfikowane przez archeologów, to argumentów za przyjęciem takiej wersji historii...więcej
|
|
|
|
29.11.2020 ... zamek w Gniewie
Budowę murowanego zamku rozpoczęto w 1283 roku, w krótkim czasie po tym jak zakon krzyżacki otrzymał ziemię gniewską z rąk księcia gdańskiego Mściwoja II na podstawie nadania, jakie w roku 1276 uczynił im książę lubiszewsko-tczewski Sambor. Dla zakonnych braci był to pierwszy terytorialny przyczółek na lewym brzegu Wisły...więcej
|
|
|
|
13.11.2020 ... zamek w Międzylesiu
Najstarsze znane nam założenie obronne na terenie osady Medilese powstało przypuszczalnie już w drugiej połowie IX wieku. W swej pierwotnej formie była to konstrukcja drewniana, którą w pierwszej połowie XIV stulecia zastąpił zamek murowany, co nastąpiło już zapewne po wykupieniu lokalnych dóbr z rąk cystersów kamienieckich...więcej
|
|
|
|
29.10.2020 ... zamki włoskie
Zamek Girifalco w Cortonie został zbudowany w 1556 roku na fundamentach starożytnej twierdzy etruskiej, w północno-wschodnim narożniku murów obronnych i najwyższym punkcie miasta. Wzniesiono go pod kierownictwem inżyniera Gabrio Serbelloniego (kuzyna papieża Piusa IV) i architekta Francesco Laparelli...więcej
|
|
|
|
30.09.2020 ... zamek w Świnach
Historia osadnictwa obronnego w Świnach sięga co najmniej XI stulecia, gdy w miejscu tym wzniesiono drewniany gród warowny strzegący prowadzącej przez Przełęcz Lubawską drogi handlowej do Czech. Być może zastąpił on starszą, wczesnośredniowieczną osadę, jaka w opinii niektórych badaczy miała znajdować się...więcej
|
|
|
|
7.09.2020 ... zamek Szczerba
Dzieje gotyckiej warowni w znacznym stopniu okryte są mgiełką tajemnicy, niewiele bowiem zachowało się dokumentów wzmiankujących o jej losach. Nieznany jest również fundator zamku ani czas, w którym został wzniesiony. Według legend już w okresie sporów Bolesława Chrobrego o Ziemię Kłodzką...więcej
|
|
|
|
30.08.2020 ... zamek w Niemodlinie
Początki zamku w Niemodlinie, należącego obecnie do grona największych i najlepiej zachowanych średniowiecznych siedzib piastowskich na Opolszczyźnie, datowane są przez historyków na czas przed 1228, to jest przed przekazaniem osady przez Kazimierza I Opolskiego w ręce Klemensa Gryfity z Brzeźnicy...więcej
|
|
|
|
11.07.2020 ... zamek w Piotrkowie Trybunalskim
Nie zachowały się do czasów nam współczesnych żadne dokumenty, które wskazywałyby niezbicie na fakt istnienia w Piotrkowie średniowiecznej siedziby królewskiej. Ze źródeł pośrednich możemy się dowiedzieć jednak, że być może w drewnianym jeszcze i pamiętającym czasy Kazimierza Wielkiego castrum Pyotrkow...więcej
|
|
|
|
12.06.2020 ... zamek w Sanoku
Sanok wzmiankowany jest po raz pierwszy w Latopisie Hipackim w 1150 roku w kontekście relacji zajęcia Grodów Czerwieńskich przez króla węgierskiego
Gejzę II Arpadę. Po raz kolejny jego istnienie odnotowano w roku 1205 z okazji spotkania, jakie odbyło się tutaj pomiędzy królem węgierskim Andrzejem II i Anną Eufrozyną...więcej
|
|
|
|
23.05.2020 ... zamek Dybów
Zwycięstwo zjednoczonych sił polsko-litewskich w bitwie pod Grunwaldem na trwałe zahamowało ekspansję terytorialną Zakonu Krzyżackiego. Nie osłabiło ono jednak agresywnej polityki rycerzy zakonnych, którzy czując się bardzo pewnie w swych zamkach dokonywali licznych krótkotrwałych najazdów...więcej
|
|
|
|
19.04.2020 ... zamek w Toruniu
Historię o tym, że w 1228 roku Konrad Mazowiecki sprowadził za ziemie polskie Zakon Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego słyszało chyba każde dziecko. Niewielu jednak wie, że oddział krzyżacki, który wówczas przybył, aby zasiedlić pustoszoną przez Prusów ziemię chełmińską, liczył zaledwie dwóch rycerzy...więcej
|
|
|
|
2.04.2020 ... wieża w Siedlęcinie
Masywna sylweta gotyckiej wieży w niewielkim Siedlęcinie na stałe już wpisała się w krajobraz architektury obronnej Sudetów Zachodnich. Doskonały stan zachowania i unikalny charakter zdobiących jej wnętrza malowideł ściennych sprawiły, że obecnie należy ona do grona najbardziej rozpoznawalnych elementów spuścizny historycznej...więcej
|
|
|
|
21.03.2020 ... zamek w Muszynie
Historycy i badacze architektury okresu średniowiecza różnie interpretują początki budownictwa obronnego w Muszynie. Według tradycji, w tej jednej z najstarszych osad Podkarpacia warowny zamek wzniesiony został przez księcia Władysława Łokietka lub dopiero z fundacji królewskiej Kazimierza Wielkiego...więcej
|
|
|
|
11.03.2020 ... zamek Książ
Według z jednej z wielu barwnych legend odnoszących się do dziejów piastowskiego zamku Książ na Dolnym Śląsku pierwszą warownię w tym miejscu wzniósł w połowie X wieku rycerz o imieniu Funkenstein. Jeszcze jako młody chłopak w 933 roku miał on podarować księciu Saksońskiemu...więcej
|
|
|
|
19.02.2020 ... wieże w Rakowicach Wielkich
W niewielkiej dolnośląskiej wsi funkcjonowały od późnego średniowiecza co najmniej dwa folwarki - królewski i miejski, z siedzibami ich zarządców w niewielkich wieżach mieszkalnych. Starsza z tych budowli, zwana w literaturze wieżą miejską, zbudowana została przypuszczalnie po 1491 roku przez Georga von Zedlitz...więcej
|
|
|
|
8.02.2020 ... zamek w Bobrownikach
W pobliżu wsi Bobrowniki prawdopodobnie już w pierwszej połowie XIV stulecia funkcjonowało bliżej nieznane drewniane założenie obronne, czego dowodzić mają pisma wystawiane tutaj przez księcia dobrzyckiego i łęczyckiego Władysława Siemowitowica zwanego Garbaczem, wśród nich akta lokacyjne dla miast Rypin oraz Lipno...więcej
|
|
|
Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie, publikowanie i rozpowszechnianie jako swoje własne materiałów autorskich zamieszczonych na tej stronie bez wcześniejszej zgody zabronione.
Podstawa: Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994r.
|
|